Heb jij je planning al een beetje opgehard? Jemig, even opharden nou! Opharden. Het klinkt alsof je dit woord kan gebruiken in de pornowereld, tijdens wintermaanden bezigt om aan te geven dat het ijs schaatsbaar is, of terugvindt in bakrecepten met gelatine-context. Zou het een scheldwoord zijn? Of is het zeer plaatselijk jargon? Ik zoek voor je uit wat opharden betekent.
Maar eerst: waarom Carly, waarom doe je dit? Welnu. Een vriendin met een voorliefde voor opvallend taalgebruik, wees me op dit woordverschijnsel. Sindsdien kan ik niet anders dan aan opharden denken.
Hoogwaardige dispensersystemen
Binnen 0,47 seconden krijg ik 595.000 Google-resultaten. In volle glorie op de eerste pagina: Ophardt hygiëne, een Duits familiebedrijf en fabrikant van ‘kwalitatief hoogwaardige dispensersystemen en totale hygiëne-oplossingen in verschillende uitvoeringen en materialen’.
Ophardt zal wel lekker draaien in coronatijd. Het gekozen headerbeeld op hun website sluit overigens goed aan bij mijn eerste associatie.
Langslagtouw
Verder opvallend: op encyclo.nl, een dubieuze website die zichzelf ‘Nederlandse encyclopedie’ noemt terwijl er ook advertenties van Fiat en Coolblue te vinden zijn, beweert het woord te hebben aangetroffen op de pagina ‘Binnenvaarttaal’ van de website debinnenvaart.nl.
Daar staat het inderdaad: ‘het indraaien van de kardelen voordat het eigenlijk slaan van het touw, begint. Het indraaien bepaalt of het kortslagtouw of langslagtouw wordt en daarmee wordt dus ook de stijfheid en sterkte bepaald.’ Zo. Veel. Vragen.
Agressief water
Ook een hoge scoorder in de resultaten: Mienis (Geen water, geen toekomst!) Waterzuivering B.V. Zij noemen Neutraliseren en Opharden, met hoofdletters, als een van hun Producten en Diensten. Volledig onduidelijk voor de gemiddelde lezer leggen ze uit: ‘Hiermee verhogen wij de pH-waarde van water.’ Waarmee? Met Neutraliseren? Of met Opharden? Of met Allebei?
In elk geval wordt duidelijk dat agressief water een lage pH-waarde heeft. En dat je kalk kan toevoegen om water te verharden, en koolzuur kunt verwijderen om het te neutraliseren. Waarvan akte.
Mistflarden in een limerick
Het rijmwoordenboek, altijd een feest. Opharden rijmt op triljarden, verwarden en mistflarden. Ook mooi: ronddarden, harrewarden of lijfgarde.
Gedichtje
Een gozer liep door de mistflarden
Als een van de vele triljarden
Hij ging voorop
En hardde daar op
Waarmee hij ons ernstig verwarde.
Conclusie en einduitslag
Opharden heeft iets met water te maken. Het kan geen toeval zijn dat hygiënebedrijven met dispensersystemen, binnenvaartwebsites en waterzuiveringsorganisaties het woord op hun website gebruiken. En dat mistflarden erop rijmt.
Als je zeker wil weten wat een woord als opharden betekent, en of je het op een kloppende manier in je teksten gebruikt, dan moet je bij de Dikke van Dale zijn. En nee, de gratis versie rept met geen woord over dit begrip. Maar in de betaalde versie, die echte taalfanaten natuurlijk tot hun beschikking hebben, daar staat-ie: toegevoegd in april 2016.
Opharden. Op · har · den
Overgankelijk werkwoord. Hardde op. Heeft opgehard.
- hard, harder worden ≈ opstijven
- figuurlijk; met betrekking tot plannen, voorstellen e.d., concreter maken, bijvoorbeeld door een cijfermatige onderbouwing.
Het is verdorie jargon. Het kan gewoon. Dit woordfenomeen is toegestaan in andersoortige regionen. Niet alleen bij waterbedrijven of op kanalen die pas naar twaalven toegankelijk zijn voor volwassenen.
Dus. Heb jij dat voorstel al opgehard? Nou?
